50 Shades of Grey ที่ไม่ขาว ไม่ดำ โลกสีเทาที่หลากเฉดหลายมุม นวนิยายที่สมควรติดเรท "ฉ 20+" ปั่นกระแสแรง จนขึ้นแท่นไตรภาคที่ "สุดแสนร้อนแรงแห่งยุค" และได้รับคำวิจารณ์กระจาย ทั้งในแง่บวกและแง่ลบ แต่ไม่ว่าใครจะพูดยังไง หนังสือสุดฉาวเล่มนี้ก็ทำให้นักเขียนโนเนมอย่าง E.L.James แจ้งเกิดในวงการได้ชั่วข้ามคืน คิดดูว่ากระแสแรงไม่แรง ขนาดฮอลีวูดยังซื้อลิขสิทธิ์ไปสร้างเป็นภาพยนตร์ ขนาดใครจะแสดงเป็นใครยังได้รับการพูดถึงกันอย่างกว้างขวาง ไม่เชื่อลองถามอากู๋ดูก็ได้
ฉันได้ยินชื่อหนังสือเป็นครั้งแรกตอนที่เพื่อนสาวจากแดนไกลส่งข้อความมาถามว่า อ่าน "Fifty Shades of Grey" แล้วหรือยัง ฟังจากชื่อก็น่าสนใจดี และชวนให้นึกถึงนิยายอินเดีย "100 Shades of White" (ISBN: 978-0007143467) เพื่อนบอกจะเอาเล่มแรกมาให้ลองอ่าน แถมตบท้ายว่า "ขนาดแม่บ้านที่นี่ (อังกฤษ) ไปช้อปปิ้ง ยังลืมซื้อผ้าอ้อมลูก เพราะมัวแต่หอบสามเล่มนี้กลับบ้าน" อูว...ถึงขนาดลืมลูกกันเลยเหรอ ฮา
ฉันเลยมาปรึกษาอากู๋ถึงเห็นว่า นิยายไตรภาคชุดนี้ช่างฮอตและร้อนแรงแค่ไหนบนโลกไซเบอร์ เรียกว่าเป็นโรมานซ์อื้อฉาวแห่งยุค แต่มาสะดุดตรงที่เขาบอกว่า พระเอกมีรสนิยมค่อนไปทาง BDSM นี่แหละ โอ้แม่เจ้า จะไหวเหรอ? คำถามแรกผุดขึ้นในใจทันที
แต่พอได้อ่านจริงกลับรู้สึกอีกอย่าง ต้องบอกว่าเห็นด้วยกับนักวิจารณ์ที่ว่า ผู้เขียนไม่ได้เน้นภาษาสวยๆ หรือเทคนิคการเล่าเรื่องตามทฤษฎีการเขียนนวนิยายเลย ออกจะใช้ภาษาบ้านๆ ด้วยซ้ำ คำสบถก็มากมาย f-word ก็เพียบ แถมยัย angle voice ก็ชวนรำคาญตลอดทั้งเรื่อง (เหมือนนางเอกพูดหรือค้านกับตัวเองในใจ) พลอตพอจะเดาได้ แต่มีบางจุดที่เนื้อเรื่องพลิกผันเรียกความสนใจได้เป็นระยะ
ทว่าหนังสือเล่มนี้กลับโดนใจผู้อ่าน (เชื่อว่าโดยเฉพาะสตรีเพศ) ยอดขายถล่มทะลาย ทั้งที่เนื้อหาก็ไม่ต่างจากนวนิยายรักทั่วไป ที่พระเอกมหาเศรษฐีหนุ่มจะมาหลงรักนางเอกใสซื่อบริสุทธ์ ทว่าพระเอกในเรื่องเป็นยิ่งกว่าชายในฝัน ที่เบียดทั้ง Mr. Darcy (หนุ่มในฝันของสาวกเจน ออสติน) หรือ Mr. Big จาก Sex in the City ตกขอบไปเลย
Mr. Grey พ่อ 50 shades ของเราทั้งหล่อล่ำกล้ามบึก รวยล้นฟ้า ชนิดที่สามารถ "lay a world at your feet" แววตาชวนสะกด รอยยิ้มสุดจะกระชากใจ และยังขี้หึงขี้หวงสุดๆ ที่สำคัญ ลีลารักยังดุเด็ดเผ็ดมัน เรียกว่าเป็น dream sex fantasy สำหรับสาวๆ เลยทีเดียว กำลังวังชาไม่มีตก จนนึกว่ากินไวอากร้าแทนข้าว ฉากเร่าร้อนระหว่างคู่พระนางก็บรรยายซะถึงพริกถึงขิงตลอดทั้งเล่ม สปาร์กก็ง่าย แถมยัง "explosive’ orgasms" กันได้ทุกที่ทุกเวลาและทุก surface!
เพื่อนบอกว่า โรมานซ์อื้อฉาวนี้ถึงกลับทำให้ชีวิตรักของบางคู่ดีขึ้น "อย่างเห็นได้ชัด" (เรียกว่าคุ้มค่ากับเงินที่เสียไป) แต่นั่นเป็นตัวดึงดูดให้คนหลงใหลไตรภาคชุดนี้เหรอ สำหรับฉันคิดว่า สิ่งที่ทำให้ 50 Shades โดนใจตรงที่มันเปิดอีกโลกทัศน์หนึ่งให้ผู้อ่านได้สัมผัสมากกว่า เพราะถ้าเป็นเซ็กซ์ซีนทั่วไป หรือที่ในเรื่องเรียก vanilla sex ก็คงไม่สร้างกระแสหวือหวาได้ขนาดนี้
อย่างที่บอกแต่ต้น พระเอกมีรสนิยมค่อนไปทาง BDSM ที่อาจเป็น "โลกมืด" สำหรับหลายคน (ที่นิยมความเจ็บปวดก่อนจะนำมาซึ่งความสุข หรือพูดง่ายๆ ว่าพวกซาดิสต์ มาโคคิสต์) เรื่องนี้จะนำคุณไปรู้จักกับโลกมืดดังกล่าว ว่ามันไม่น่ากลัวอย่างที่คิด ก็อย่างที่ Mr. Grey บอกเสมอว่า "we aim to please"
ซึ่งตรงนี้แหละที่โดยส่วนตัวออกจะเป็นห่วง เพราะเสน่ห์ของพระเอกกับวิธีชักนำนางเอกไปสู่โลกแฟนตาซี และสารพัด "kinky fuckery" ถูกถ่ายทอดออกมาได้อย่างไม่น่ากลัว ไม่น่ารังเกียจ หรือไม่น่าสยองขนลุกขนพอง และไม่ได้ดูเป็น sexual abuse แต่เป็น a consenting adult relationship เสียจนฉันกลัวใจว่า สาวแรกรุ่นหรือสาวทั่วไปจะโอนอ่อนไปกับมัน รู้สึกว่ามันเป็นเรื่อง "ธรรมดา" และเต็มใจจะถูกกามวิปริตครอบงำ และนี่แหละที่เป็นประเด็นให้บรรดา feminists ต่างออกมาค้าน และวิพากษ์วิจารณ์งานเขียนชิ้นนี้กันยกใหญ่
แต่ฉันเชื่อว่า ผู้เขียนไม่ได้มีความตั้งใจที่จะชักชวนผู้อ่านเข้าไปในโลกโลกีย์วิตถารหรอก เพราะในเรื่อง แม่นางเอกใสซื่อ (ที่บางครั้งพฤติกรรมของเธอก็ไม่เหมาะกับคำว่า "ใสซื่อ" สักเท่าไหร่) ก็มีความตั้งใจที่จะดึงพระเอกออกมารับแสงสว่างอยู่บ้าง แม้ตัวเองจะอยากรู้ อยากเห็น อยากลอง อยากตอบแทน และอยากเติมเต็มความต้องการด้านมืดของคนรักก็เถอะ
ฉันชอบคำปรึกษาของจิตแพทย์ในเรื่องที่เน้น solution-focused brief therapy หรือเน้นผลลัพธ์มากกว่าปมปัญหา อดีตเป็นสิ่งที่แก้ไขไม่ได้ ปัจจุบันกับอนาคตสำคัญกว่า และทางออกสำคัญที่สุด ทำยังไงพระเอกถึงจะไปถึงเป้าหมายที่ต้องการ เรียกว่าแก้กันเป็นเปลาะๆ เพื่อช่วยดึงพระเอกออกจากปมมืดในอดีต และเราไม่ควรด่วนตัดสิน ควร give someone a benefit of doubt หรือเปิดใจให้กับเขาก่อน
ในเรื่องยังมีมุขขำๆ น่ารักๆ เรียกรอยยิ้มบนมุมปากอยู่เป็นระยะ ถ้าตัดเรื่องอย่างว่าออกไป ก็ถือว่าเป็นนิยายรักหวานชวนฝันเรื่องหนึ่ง แต่อย่างว่าล่ะค่ะ ถ้าตัดเรื่องเซ็กส์โจ๋งครึ่มออกไป นวนิยายสามเล่มพันกว่าหน้านี่คงเหลือไม่เกินสองร้อยหน้าแน่ ไม่ต้องยืดยาวเป็นไตรภาคเลยด้วย!
ก่อนจบ ขอฝากประโยคที่แม่นางเอกพูดได้ถูกใจ แต่ไม่รู้ว่าจริงๆ ผู้ชายจะเป็นแบบนี้กันทุกคนหรือเปล่า "Men aren't really complicated. They are very simple, literal creatures. They usually mean what they say. And we, women, spend hours trying to analyze what they've said." เพราะผู้หญิงอย่างเราดูจะคิดมากเกินไปจริงๆ
ใครใคร่อ่านก็ลองไปหาดูนะคะ ที่คิโนะคุนิยะตั้งเป็นกองเบ้อเร่ออยู่หน้าร้าน แต่อย่างที่บอก โรมานซ์ชุดนี้สมควรติดเรท "ฉ 20+" ขนาดฝรั่งยังบอกว่าเป็น "porn-fiction" เลย โอ...ไม่อยากจะคิดว่าหนังจะทำออกมาแรงแค่ไหน...บร๊ะเจ้า...
Laters, baby.